zondag 31 december 2017

Terugblik op 2017

Het afgelopen jaar werd onmiskenbaar gedomineerd door onze reis naar Madagaskar.
Een mooi gekleurde kameleon mag daarom dit overzicht openen.
Het was een flinke klus om uit het enorme aanbod aan beelden van deze reis een selectie te maken.
Daarnaast heeft 2017 ook in Nederland voor veel memorabele momenten in de natuur gezorgd.
Het is mij uiteindelijk gelukt om mij te beperken tot twee beelden per maand.

JANUARI
In januari werden we verwend met winterse beelden.
Ik moest een keuze maken uit onder andere zoogdieren in de sneeuw, vogels op het ijs of in een wak, en berijpte kikkers op het ijs of kikkers ingevroren in een dikke ijslaag.
Het is een damhert geworden dat op zijn gemak naar voedsel zocht in een omgeving vol ruige rijp.
Ruige rijp.
Dit bijzondere unieke natuurverschijnsel  mag natuurlijk niet ontbreken in dit overzicht.

FEBRUARI
Dit grillig gevormde stuk ijs doet mij weer denken aan wandelingen door zeer stille delen van de AWD, waar ik nog wel eens bijzondere wintergasten zoals nonnetjes maar ook rietbewoners zoals roerdompen zag.
Reeën mogen niet ontbreken.
Zij redden zich prima onder de winterse omstandigheden.
Ik heb er alleen wat minder gezien dan in andere jaren, na juni zelfs maandenlang helemaal niet.
De oorzaak?

MAART
Een zwam in maart is ongetwijfeld een onverwachte keuze.
Het is dan ook niet zó maar een zwam, 
het is een rode kelkzwam die op de rode lijst voorkomt en die ik tot mijn verrassing op landgoed Leyduin vond.
Eind maart was ik op zoek naar padden en kikkers die in deze tijd van het jaar slechts aan één ding denken:
een geschikte partner vinden.
Vlakbij een poel hoorde ik uit het bos een hevig geritsel komen.
Het werd veroorzaakt door kikkers die op weg naar die poel met flinke sprongen op dorre bladeren sprongen.
Op het zand bij de poel hielden zij zich even schuil in kuiltjes, waarin ze door hun schutkleur nauwelijks opvielen.
Ze keken na een ogenblik over de rand en zo gauw zij het vertrouwden gingen zij met grote sprongen naar het water waar zij zich in het feestgedruis stortten, want de party was al begonnen.
Geen duinviooltjes dus in deze terugblik, zelfs geen waterspreeuw hoewel die een eersteklas kandidaat was.

APRIL
In april vertonen alle mannelijke zangvogels hun kunsten in de hoop dat er een vrouwtje voor hen valt.
De blauwborst, in de afgelopen zomer woonachtig in de Groene Jonker,  is een waardige vertegenwoordiger,
die voor zijn concert een opvallende locatie had gekozen.
Volgens mij is het aantal kleine plevieren in de AWD de laatste jaren behoorlijk toegenomen.
Dit pleviertje was de drukte van enkele soortgenoten even zat en ging op een rustige plek voedsel zoeken.
Toevallig, nou ja  toevallig, was ik daar ook.
Na een stukje tijgeren door het zand had ik de plek gevonden waar ik deze plaat heb gemaakt.

MEI
De maand mei heb ik grotendeels doorgebracht in Madagaskar.
In mijn blog heb ik daar al het nodige van laten zien.
Daarom kies ik nu niet voor de flora en fauna, maar voor de bevolking.
Een groot deel van de bevolking is heel erg arm en leeft onder zeer schamele omstandigheden.
Deze mannen woonden in een huis dat gemaakt was van stenen, maar lang niet iedereen had die luxe.
Slechts een klein deel van de bevolking, wonend in de grote steden, is welvarend.
De natuur van Madagaskar is schitterend en omvat meerdere klimatologisch zeer verschillende gebieden.
In het Noorden ligt een opvallend gebied dat vooral bestaat uit bijzondere structuren van rode kalksteen.
Door een kloof in dat gebied (dat op de werelderfgoedlijst staat) stroomde water over de bodem - je kon niet eens spreken van een rivier - waarin hele fraaie patronen ontstonden.
We wandelden daar bij een temperatuur van ruim 35°C in een omgeving waar je je ogen uit keek.

JUNI
In de zomermaanden trek ik er graag in alle vroegte op uit om onder andere opwarmende vlinders en libellen te zoeken.
Op een van die ochtenden zag ik een flink aantal St. Jansvlinders die niet lang ervoor uit een cocon gekropen moesten zijn. 
Deze vlinder had een plek gekozen die ook mij heel goed beviel.
In juni was de keuze opnieuw lastig.
Een moederkonijn met twee zogende jongen, damhertkalfjes en een tweetal egels hebben het net niet gehaald.
Een gekraagde roodstaart die een hongerig jong komt voeren heeft uiteindelijk de voorkeur gekregen.

JULI
Terwijl ik al mijn aandacht nodig had om keizersmantels te volgen en vast te leggen hoorde ik een behoorlijk gekrijs vlakbij mij.
De vlinders moesten het even zonder mij doen, want enkele jonge gaaien boden mij zo maar kansen om er platen van te maken.
Die kans heb ik natuurlijk benut.
De keizersmantels hadden er niets van dat ik even geen tijd voor ze had.
Ze kwamen niet veel later toch aan de beurt.
Wat waren er veel en wat waren er veel stelletjes druk bezig met hun nageslacht.
Ik heb er nog nooit zo veel bij elkaar gezien.

AUGUSTUS
In augustus kan je libellen vinden die geheel bedekt zijn met dauwdruppeltjes.
Toen ik er één gevonden had zag ik uit een ooghoek op een andere pitrusstengel iets bewegen.
Het was een insect dat ik nog nooit eerder had gezien: een pluimvoetbij.
Er was geen enkele twijfel: die hoort in het jaaroverzicht thuis.
Deze heidelibel moest even geduld hebben, maar het is duidelijk dat hij geen haast kon hebben.
Toen zijn vleugels eenmaal opgedroogd waren koos hij het luchtruim.

SEPTEMBER
Vlakbij de parkeerplaats van landgoed Leyduin zag ik tot mijn grote plezier weer eens een veenmol.
Het was al weer vele jaren geleden dat ik er één had gezien.
Wandelaars vroegen zich eerst verbaasd af waarom ik op mijn knieën op het pad zat (naar het Westen, niet naar het Oosten),
maar hadden er ook geen idee van wat dit voor een dier was.
Hij is veel gefotografeerd, en niet alleen door mij.
Deze hoornaar is al uitgebreid aan bod geweest op mijn blog.
Ik zat op mijn gemak een zwammetje te fotograferen toen de hoornaar om mij heen zoemde.
Na een landing op een broekspijp verloor ik hem uit het zicht omdat hij begonnen was aan een  wandeling over de rugzijde van mijn jack.
Nadat ik voorzichtig mijn jack had uitgetrokken zag ik dat hij op het punt stond bij mijn kraag onder mijn jas te kruipen.
Een nog intiemer contact met de hoornaar ging mij te ver.
Ik heb hem met een takje van de kraag van mijn jack op een blad neergezet.
Zo'n opmerkelijke ervaring verdient uiteraard een plek in deze terugblik.
Ringslangen, adders, hazelwormen en een weekje Drenthe komen daardoor niet aan bod.

OKTOBER
In de herfst heb ik vele uurtjes in verschillende gebieden doorgebracht met zwammetjes.
Hoe leg je de sfeer vast?
Ik denk dat het beeld van dit porseleinzwammetje, destijds woonachtig in Groenendaal in Heemstede,
een sfeer ademt die wat mystiek is en heel goed bij de herfst past.
Bronstige damherten, spreeuwenwolken, een rollende rups van de veelvraat, zij haalden het niet.
Met de macrolens op zoek naar allerlei soorten zwammetjes leverde zoveel materiaal op dat al het andere ervoor moest wijken.
Het was een mooi paddestoelenjaar.

NOVEMBER
Met vossen heb ik mij dit jaar maar weinig bezig gehouden.
Als ik echter  een vos tegenkom en ik hoef geen rekening te houden met talloze andere belangstellenden, dan wil ik toch steeds weer proberen er een aansprekende plaat van te maken.
De aandacht van deze vos werd ergens door getrokken, maar het was gelukkig geen naderende bezorger van snacks.
Op Amsterdam Airport, ook wel Schiphol genoemd, was een jonge woestijntapuit geland.
Dat was een unicum, dus horden liefhebbers trokken er naartoe.
Toen de drukte wat was weggeëbd ben ik er ook gaan kijken, het was tenslotte niet ver van mijn woonplaats vandaan.
Tot mijn genoegen waren er nauwelijks andere kijkers, mede door het onbetrouwbare weer denk ik, en de vogel werkte ook nog prettig mee.

DECEMBER
Het aanbod aan vogels was deze maand groot.
Wintergasten als grote zaagbekken, brilduikers en wilde zwanen vielen af als mogelijke kandidaten.
Vechtende knobbelzwanen scoorden hoog, net als een goudhaantje.
Het werd echter de klapekster die ik op een stille, zonnige ochtend nu eens van behoorlijk dichtbij kon fotograferen.
Ik heb hem vaker gezien, maar steeds was de afstand groter dan naar mijn zin.
De koek was hiermee nog niet op.
Niet alleen in maart, maar ook in december verbleef er enige tijd een waterspreeuw in de AWD.
Daardoor was het niet zo moeilijk om hem niet bij de maand maart een plaats te gunnen.
Hij mag, voor mij vanzelfsprekend, niet in mijn overzicht ontbreken.
Wat een luxe om deze doortrekker dit jaar twee keer goed te kunnen volgen en vast te leggen.
Met de zeer gewaardeerde oogst aan vogels in december besluit ik het jaar 2017.

Het was mijn bedoeling om een gevarieerde terugblik samen te stellen en ik hoop dan ook dat ik hierin geslaagd ben.

Ik bedank iedereen die mijn blog in 2017 heeft bezocht en in het bijzonder als er ook een reactie is achtergelaten.

Voor 2018 wens ik iedereen naast een goede gezondheid veel geluk en 
een jaar zonder welke vorm van ellende dan ook.
Veel plezier in de natuur.





zaterdag 23 december 2017

Madagaskar - Lemuren deel 2

Deze post zal de laatste zijn van onze reis naar Madagaskar.
Een viertal soorten lemuren mag voor de afronding zorgen.
In één van de bekendste natuurparken van Madagaskar -  Isalo NP -  troffen we rode koolmaki's
(red-fronted brown lemursEulemur rufifrons).
We zagen ze op een snikhete dag waarbij de zon zorgde voor knalhard licht.
De kleurverschillen op de beelden hebben te maken met de sekse ( mannetjes hebben een grijze vacht, vrouwtjes een bruinrode) en met verschil in kleurweergave van verschillende camera's.
De zwarte baan op hun snuit geeft ze een opvallend uiterlijk.
Net als geldt voor andere lemuren is hun aantal de laatste jaren achteruit gegaan,
maar de teruggang is nog niet zó verontrustend dat ze op de rode lijst gekomen zijn.
Ze hadden ontdekt dat het aantrekkelijk is om in de buurt van een picknickplaats rond te hangen en wat te eten te bietsen.
Ze schroomden ook niet om soms op een tafel te springen en snel wat mee te nemen.
Het zal niemand verbazen dat dit een zwarte maki is, officieel Eulemur macaco, black lemur.
Maar let op, dit is het mannetje.
Vrouwtjes hebben een bruinrode vacht.
De dieren leven in Noord-Madagaskar en zijn daar endemisch.
Ze waren duidelijk aan mensen gewend en kwamen verrassend dichtbij.
Af en toe was mijn 100-400 mm lens onhandig.
Zij volgden de kijkers, meestal vanuit de hoogte maar soms ook op ooghoogte.
Het stikte er van de muggen, we moesten flink Deet gebruiken, maar het hielp nauwelijks.
De maki's leken er geen hinder van te hebben.
Bij wijze van variatie liepen we in Lokobé NP nu eens niet in een zeer vochtig regenwoud, hoewel er vocht genoeg was.
We werden in Isalo NP ook nog verrast met een witte, dansende sifaka 
( Propithecus Verreauxi, Verreaux sifaka).
Wat kan dat beest springen en dansen!
Een plaat maken van het dansen was nauwelijks te doen, zo snel ging hij.
Toen hij in een boom wat ging zitten eten ging het beter, maar ja, dat harde licht...........
Rusteloos bleef hij wel, want even later zat hij weer een aantal bomen verderop.
Zijn lange achterpoten zorgen ervoor dat hij kan klimmen en springen als de beste, maar op vier poten lopen kost hem veel moeite.
Het ziet er wat onhandig uit omdat zijn voorpoten in verhouding kort zijn.
Maar als hij op zijn achterpoten gaat staan danst hij in hoog tempo over de paden naar de boom die hem aantrekkelijk lijkt.
Het ziet er dan zeer elegant en gracieus uit.
Hoog in de boom hield hij de kijkers goed in de gaten.
Het was geweldig om hem bezig te zien, maar tegelijk knap lastig om er platen van te maken die mij bevielen.
Bij een verslag over Madagaskar mogen ringstaartmaki's (Lemur catta, ring-tailed lemur) natuurlijk niet ontbreken.
De eerste katta's, zoals ze ook wel genoemd worden, zagen we in Anja Community Reserve.
De plaatselijke bevolking is daar betrokken bij het wildbeheer, 
zodat ze geen bossen meer hoeven te kappen om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien.
We zagen een groep van zo'n 25-30 ringstaartmaki's die langzaam maar zeker via de bomen en over de grond naar een meertje  gingen om te drinken.
Ze moesten natuurlijk wel goed opgewarmd zijn en deze maki nam daar nog even de tijd voor.
Dit is niet wat je denkt.
Deze uit de kluiten gewassen man nam deze pose aan om de omgeving even goed in zich op te nemen.
De houding is vertrouwd, maar dan wel bij mensen en niet bij (half)apen, voor zo ver ik weet.
Ze dronken wat, ze zochten naar voedsel, maar ze waren nauwelijks schuw zolang je niet teveel bewoog.
Zo konden we ze in hun natuurlijke habitat bekijken.
Voor velen zijn het een soort knuffeldieren, maar zo ver laten ze het niet komen.
Dorst gelest; toen was het tijd voor de maki om al die snoeshanen eens van dichtbij te bekijken.
 In Camp Catta, waar we twee nachten sliepen, zag ik dat zonnecollectoren multifunctioneel kunnen zijn.
's Nachts koelde het soms flink af waardoor condens op de collectoren ontstond.
De pragmatische maki's likten in de vroege ochtend het vocht van de collectoren.
Daarnaast functioneerden de maki's ook nog als wekker.
Als het licht begon te worden ontwaakten ze, waarna ze op de metalen daken van de huisjes sprongen, 
op weg naar een plek waar ze zich goed konden opwarmen.
De sprongen veroorzaakten flinke knallen waardoor je meteen klaarwakker was.
Overdag waren ze de hort op, maar aan het eind van de middag keerden ze terug.
Een beetje eten, een beetje relaxen, een beetje mensen bekijken.
Stress?
Welnee, rustig kijken wat die man met dat vreemde apparaat, waardoor hij steeds kijkt, nu eigenlijk wil.
Ik was daar trouwens helemaal alleen met de maki's.
De dieren zochten zelf voedsel, ze werden absoluut niet gevoerd.
Ze waren blijkbaar wel aan mensen gewend want ze waren redelijk goed te benaderen, tot op zekere afstand.
Dat ze goed kunnen klimmen weet iedereen.
Het maakt ze ook niets uit wat voor soort ondergrond het is.
Het was geweldig om ze zo in hun natuurlijke omgeving bezig te zien.
Daar kan geen natuurpark tegen op, hoe mooi en goed verzorgd het ook is.

Zoals gezegd sluit ik hiermee het verslag van mijn reis naar Madagaskar af.
Behalve een aantal berichten op mijn blog heb ik mijn ervaringen vastgelegd in een reisverslag en twee flinke fotoboeken.
Een reis om nooit te vergeten.

Ik wil iedereen bedanken die mijn reis naar Madagaskar op mijn blog gevolgd heeft en vooral degenen die er ook nog op gereageerd hebben.

Ik wens iedereen prettige feestdagen.