zondag 16 november 2025

Herfst 2025

 

De herfst betekent voor mij vooral aandacht voor de bronst en paddenstoelen. 
Voor de vogeltrek lijkt de AWD wat minder aantrekkelijk te zijn, 
terwijl het er niet van gekomen is om naar de Zuidpier van IJmuiden te gaan. 
Wellicht is het Vogelmeer van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland aantrekkelijk, 
maar ik heb het idee dat je dan vooral een telescoopkijker mee moet brengen en niet moet komen voor fotografie. 
Maar misschien vergis ik mij.

De hierboven staande zwammetjes waren jarenlang afwezig, 
maar sinds er weer koeien in delen van de AWD lopen steken ze hun kop weer op.
Het zijn vlaaiengenieters, ze heten geringde vlekplaat.


De bronst stelde niets voor toen ik mijn favoriete bronstgebied bezocht. 
Er waren opmerkelijk veel minder geweidragers te zien en slechts af en toe enkele hindes. 
Er gebeurde nauwelijks iets, slechts af en toe rende er een hert voorbij. 
Andere belangstellenden die ik daar sprak hadden al dagenlang dezelfde ervaring.

Omdat ik er toch wel iets van wilde meemaken heb ik een andere plek opgezocht waar ik jaren geleden regelmatig kwam. 
Daar waren veel meer herten, zoals het hert dat hierboven te zien is. 
Het stond te vlaggen (zijn geursporen op takken achterlatend) en even later te knörren (zoals het burlen van damherten genoemd wordt).

Zoals zo vaak moest je weer op het juiste moment op de juiste plaats zijn. 
In de ochtend was het nogal rustig. 
Je hoorde de herten soms, maar het merendeel gaf de voorkeur aan rusten. 
Een enkeling combineerde beide activiteiten.

Plotseling hoorden we toch geweien op elkaar stoten achter een duintop.
Er bleken twee geweidragers elkaars krachten aan het meten te zijn.
Ook verder weg hebben we dat wel gezien, 
maar dus duidelijk minder dichtbij dan ik in voorafgaande jaren mocht meemaken.

Dit tweetal taxeerde na een eerste schermutseling vervolgens elkaar, .......

...... waarna een van de twee met zijn staart omhoog wegrende, even later gevolgd door de ander.
Jammer, geen gevecht nu we net wat dichterbij waren gekomen.

Van een afstand zagen we een geweidrager die het voor elkaar had. 
Hij had een harem van een aantal hindes en wellicht enkele kalfjes verzameld. 
Het was lang geleden dat ik dat gezien had en nu overkwam het mij meerdere keren.

Hindes tijdens de bronst. 
Voor mij was het jaren geleden dat ik er zoveel heb gezien tijdens de bronst.
Herleven misschien oude tijden?

Dit is maar een fractie van een groep van zo'n 12-15 hindes die bewaakt werden door een geweidrager.

Voor spectaculaire acties en bijbehorende platen moet je natuurlijk een portie geluk hebben. 
Dat was dit jaar wat minder maar ik heb mijn deel in het verleden ruimschoots gekregen.

Nog een laatste plaat van een geweidrager die droomde van een hinde die hem kwam bezoeken.


Ik ga verder met aanmerkelijk minder actie. 
Voor de hoornaars werd gewaarschuwd, maar als je je rustig gedroeg was er geen enkel probleem.
Je kon op je gemak hun bouwwerk bekijken.

Qua vogels was het wat mager. 
Een dodaars zie ik regelmatig, maar deze kleine soort fuut zie ik wel graag en krijg ik lang niet altijd goed op de foto.
Kramsvogels, krooneenden en spreeuwen bleven allemaal wat meer op afstand dan ik wilde.

Over naar de paddenstoelen en zwammen die een stuk eenvoudiger te benaderen zijn.

Zwavelzwammen kan je niet over het hoofd zien.
Van verre zie je ze al aan boomstammen hangen.

Voor een gewoon vuurzwammetje moet je wat beter je best doen.
Voor de verandering stonden ze deze keer niet allemaal apart van elkaar.

Ik kwam zowaar een groepje vliegenzwammen tegen.
Voor de variatie was er een bij zonder de vertrouwde stippen.

Nu er weer koeienvlaaien te vinden zijn komt ook dit zwammetje weer veelvuldig in een voor de runderen afgebakend gebied voor, de al eerder vertoonde geringde vlekplaat.

Parasolzwammen heb ik dit jaar erg veel gezien, soms heel klein, 
soms met een diameter van meer dan 20 cm.
Het valt dan niet mee om er een originele plaat van te maken.

Deze variant sprong eruit.

Deze vond ik ook wel leuk, de ingeklapte parasol zwam.
Het was niet de enige.

Zoals ieder jaar ging ik op zoek naar wasplaatjes.
Tot mijn verrassing vond ik er vlakbij een dooiergele mestzwam.
Deze soort had ik wel eens eerder in Leyduin gezien, maar nog nooit in de AWD.


Ik laat de zwartwordende wasplaatjes in verschillende stadia zien, te beginnen met de nog vrijwel rode jonge zwam.

Een beetje ouder betekent ook al wat minder rood en wat meer zwart.

Het wordt steeds duidelijker hoe ze aan hun naam komen.

Het eindstadium is bijna bereikt.

Veel mooier worden ze niet, want hierna begint het verval.

Wasplaatjes zijn er in vele soorten en maten, maar ik heb hier alleen nog ruimte voor de gele wasplaat:


Verder wandelend kwam ik nog van alles tegen, bijvoorbeeld:

Een gele trilzwam, ...

... een groot judasoor, ...

... en tenslotte een eenzame vliegenzwam.
Deze keer mét stippen.

Maar oktober en november hadden nog veel meer te bieden, 
zeker als ik naast de AWD ook Leyduin en het Groenendaalse bos erbij neem.
Ik laat er één voorproefje van zien:

 
Piepkleine kopergroenbekerzwammetjes.

12 opmerkingen:

  1. Mooie serie van zowel de herten als de paddenstoelen. Ik ben begin oktober nog even naar de AWD geweest voor de bronst, slechts 1 middag dus het was wel een gelukje dat ik een gevecht zag, een burlend hert en wat hindes. Het leek wel of alle herten op 1 plek waren, want daarbuiten zag ik geen enkel hert meer. De paddenstoelen heb ik dit jaar hier in de omgeving gezocht. In de AWD zag ik wel weer veel parasol zwammen.
    groetjes Ghita

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hallo Kees,
    jeden Herbst aufs neue sind die Pilze natürlich immer ein tolles Motiv, hast Du perfekt fotografiert.
    Die Hirschbrunft ist noch aufregender, bei uns hier ist es die Rotwildbrunft aber es ist sehr schwer in die nähe zu kommen, alles wird abgeriegelt und mit Warnschilder gekennzeichnet, schade. Aber Du hast von den Hirschen tolle Fotos bekommen. klasse Post.
    Grüsse Frank

    BeantwoordenVerwijderen
  3. The stags are magnificent in their hormonally charged state, but the fungi too are stunning in their diversity. They are such a vital part of a healthy forest ecosystem but they are sadly overlooked by so many. I am glad that you took the time to pay attention to them and share your excellent pictures with us. Best wishes from Ontario - David

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hai Kees,

    Je pakt wel weer even uit met een hele fraaie verzameling beelden. Grappig dat de damhertenbronst zo anders is dan vorig jaar en meer lijkt op de bronst van 10 jaar geleden. Dat moet toch te maken hebben met het afschieten van een deel van de populatie. Maar het is dan wel weer vreemd dat ze weer naar het vertrouwde lek trekken. Zal toch te maken hebben met dat de dieren zich daar veiliger voelen. Je merkt dat soort dingen ook aan de edelhertenbronst op de veluwe. Door de wolf mijden ze plekken die altijd populair waren. Bejaagd worden doet een hoop met prooidieren. Toch nog een aantal mooie beelden kunnen maken en volgend jaar komen er weer nieuwe kansen.
    Wat een geweldige foto van de drie parasolzwammen op een rij. Dat zal je niet snel nog eens gebeuren. Knap hoe je al die paddenstoelen op naam kunt brengen. Je hebt gedurende de jaren een enorme berg kennis verworven. Dan is het toch leuker om in de natuur te zijn. Gewoon weten wat je ziet en hoe bijzonder sommige organisme zijn. De jonge vliegenzwam is toch weer voor mij 1 van de mooiste.

    Groet,
    René

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Hoi Kees,

    Een fantastisch mooi blog met voor elk wat wils. Ondanks het afschot van de laatste jaren heb jij daar toch nog een behoorlijke populatie ontdekt en misschien gaan de dieren daardoor wel wat meer hun natuurlijke gedrag vertonen. Zo'n harem hindes is prachtig om te zien, maar die rustende geweidrager is echt top. Je kon zelfs nog een gevecht fotograferen, wat een geluk. Je paddenstoelen zijn fantastisch met soorten die ik hier nooit zie en ook je composities zijn fraai. Ook fijn dat je nu laat zien hoe de ontwikkeling van zo'n zwartwordende wasplaat verloopt, geeft mij goede aanknopingspunten bij herkenning ervan. Tenslotte die kopergroene bekerzwammetjes, wat een prachtige soort. Ik heb met plezier naar je blog gekeken.

    Groeten,
    Ad

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ha Kees,
    je geeft hier een mooie impressie van de herfst in de AWD.
    Fijne serie van de bronstige herten; vervolgens veel verschillende zwammen. Mooi en heel leerzaam: de serie van het zwartwordende wasplaatje. een soort die ik nog weinig tegengekomen ben.
    Het voorproefje van de kopergroenbekerzwammetjes smaakt absoluut naar meer.

    Hartelijke groet, Corrie

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hoi Kees, Je hebt ze weer gevonden en je hebt weer mooie exemplaren gefotografeerd.
    Er zijn soorten die ik nog nooit gezien heb, de Zwavelzwam heb ik nog nooit gezien we 'n mooi exemplaar.
    Kopergroenbekerzwammetje ook zo'n mooie kleur, zo als al die anderen heb je ze mooi in beeld gebracht.
    Groetjes Loes

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Hallo Kees, een heel fraai blog met een grote diversiteit aan paddenstoelen en de damherten. De setting en kleuren zijn een mooie representatie van de herfst. Bijzonder soorten ook zoals de koperzwammetjes, judasoor en en gewoon vuurzwammetje, heel fraai. Al met al weer genoten van je mooie opnames.
    Groeten,
    Roos

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Geweldig platen weer Kees. Ook die paddenstoelen kunnen me zeer bekoren!

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Hoi Kees,
    Altijd mooi om dit soort strijdende herten zo fanatiek bezig te zien.
    Ook een mooie reeks paddenstoelen. Pure herfst.

    Groeten, Marco

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Prachtig in beeld gebracht Kees.
    Zowel de zwammen als de herten.
    Alles mooi van kleur en sfeervol.
    Mijn favorieten de groene koperzwammetjes, zoooooooooo mooi !!!
    Groetjes Tinie

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Ha Kees,
    Wat een herfstblog! Een feest om te bekijken. De AWD verandert door de nieuwe begrazers. Minder damherten en een paddenstoel terug van weggeweest. De foto met de hele familie damhert vind ik erg leuk. De knörrende geweidrager ook! De paddenstoelen zijn prachtig. Wat heb je veel soorten gezien. Ik heb hier bij de plas nog gezocht naar de zwartwordende wasplaat gezocht, maar helaas. De ingeklapte parasolzwam is geweldig, zo leuk!! Drie op een rij ook trouwens. Ik ben benieuwd naar de volgende serie met de groene koperzwammerjes. Ik loop een beetje achter met reageren, maar ik zal er dit weekend wel aan toe komen.
    Groetjes Maria

    BeantwoordenVerwijderen