vrijdag 21 juni 2019

Kirgistan - Een dag in een yurtkamp

Van oudsher woonden nomaden in Kirgistan en omgeving in tenten, die ze yurt (spreek uit als joert) noemen.
In Mongolië wonen nomaden in vergelijkbare tenten, die ze ger noemen.
Er zijn nog steeds nomaden die met kudden vee rondtrekken, maar het zijn er wel veel minder dan vroeger.
Yurts worden nu ook verhuurd aan toeristen, die kennis willen maken met enkele oude gewoonten.
In bovenstaande yurt hebben we twee nachten geslapen.
Er stond één bed in de yurt, terwijl er nog drie slaapplaatsen waren met matrassen op de grond.
Bij onze aankomst in Son Kul viel het onder meer op dat er een aantal kippen met kuikens rondscharrelde.

Het uitzicht was fenomenaal.
Daarnaast spraken ook de rust en de uitgestrektheid van het gebied ons enorm aan.
Bij een yurtkamp horen ook toiletten. 
Er worden gaten in de grond gegraven, waaromheen een cabine geplaatst wordt, soms één toilet, soms twee.
Wanneer de gaten voldoende gevuld zijn worden ze gedicht met het uitgegraven zand of aarde,
waarna wat verderop een nieuw gat gegraven wordt.
Hier was het linkertoilet niet meer dan een gat in de houten vloer, maar bij het rechtertoilet was zowaar een toiletpot over het gat geplaatst.
Als je daarop plaatsnam en de deur open liet kon je genieten van het mooiste uitzicht  dat je ooit op een toilet kan krijgen.
Na afloop natuurlijk even handen wassen.
Het reservoir werd dagelijks gevuld.








Water koken gebeurde op een bijzondere manier.
In een dubbelwandige pot werd de buitenste ring gevuld met water waarna  het deksel erop werd gedaan.
Daarna deed men  gloeiende houtskool in de binnenste ruimte. 
Nog wat extra hout erbij, pijp erop en wachten tot het water kookt.


In elke yurt stond een kacheltje.
Iedere avond werd de brandstof aangestoken omdat het 's avonds wat fris werd. 
Dit is de brandstof: gedroogde stukken koeienvlaai.
De mest wordt in de omgeving van het kamp verzameld en rechtop te drogen gezet.
Als de plakkaten droog genoeg zijn worden ze opgestapeld en meestal afgedekt.
Gratis brandstof, een schonere omgeving en geen stank.
Yurts staan hier niet het hele jaar door.
's Winters wonen de mensen in huizen in een dorpje, maar in de zomermaanden zetten ze hun yurt op
 omdat ze bijvoorbeeld tenten verhuren aan toeristen (via een plaatselijke toeristenorganisatie).
 Het kan ook zijn dat ze tegen betaling kudden schapen of runderen van verschillende eigenaren hoeden.
Ze nemen dan ook een yurt mee die ze indien nodig verplaatsen naar nieuwe weidegronden.
Het toerisme neemt geleidelijk toe.
Het staat nu nog in de kinderschoenen.
Hoe zal deze omgeving er over 10 jaar uitzien?
Het is interessant om te zien hoe de constructie van een yurt is en op welke manier ze worden opgebouwd.
Alles wat nodig is voor een verblijf van enkele maanden wordt meegesleept (d.w.z. vaak vervoerd per vrachtauto).
Het is een komisch gezicht als je zo'n imitator van Sancho Panza voorbij ziet komen.
Als je er dan nog een ruiter te paard naast ziet dan denk je onwillekeurig aan Don Quichotte.
In dit soort omgeving past het helemaal dat je een groepje koeien rustig naar het meer ziet sjokken om hun dorst te lessen.
Jawel, een actiefoto.
Er gebeurde van alles, hoewel dat hier niet te zien is.
Om dit knaagdiertje ging het.
Het leeft ondergronds en werpt van tijd tot tijd aarde boven de grond als het nieuwe gangen graaft.
Ze maken zo een soort molshopen.
Ze zijn razendsnel waardoor het lastig was scherpe platen te maken.
Soms nam het beestje even een korte pauze.
Via Naturalis weet ik hoe ze heten: Alai mole vole (Ellobius alaicus).
Een Nederlandse naam is er (nog) niet.
Het is in ieder geval een bijzondere waarneming.
Paarden lopen vrij rond, soms begeleid door een hond.
Hoewel hun voorpoten vaak bij elkaar gebonden zijn - om te voorkomen dat ze te ver weglopen - blijken ze toch verrassend snel te kunnen lopen.
Ze waren hier aan het spelen.
Ze stoorden zich totaal niet aan de hond.
Steigeren deden ze graag en veel.
Een bijzondere plaat om mee te eindigen.
De witbalans stond niet op de bedoelde stand, waardoor wat ongebruikelijke kleuren ontstonden.
Het heeft wel wat, hoewel niet iedereen het mooi zal vinden denk ik.
Het water was toen spiegelglad, het leek wel of er ijs lag.
De koude tinten passen daar wat mij betreft wel bij.

16 opmerkingen:

  1. Hoi Kees.

    Woh Kees, wat een geweldige belevenis heb je daar meegemaakt.
    Gelukkig nog niet het massa toerisme
    Geweldig hoe het daar is, wat een mooi uitzicht en geweldig hoe je daar geslapen hebt in de Yurts.
    Ik vind het wel zielig die aan elkaar gebonden benen bij de paarden.
    Een vakantie om nooit meer te vergeten.

    Groettie van Patricia.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. A quite incredible experience. I suspect that ten years from now, as you hint, this landscape will have been transformed somewhat by increased tourism and more yurts will dot the landscape. You have probably experienced it as close as can be to the original nomadic life of the inhabitants. It is interesting to see the sleeping arrangements. Many years ago friends of mine went to Mongolia where they travelled with local herdsmen, and everyone slept on rugs on the ground inside the yurt, arranged like the spokes of a wheel with feet facing inwards. A grand experience, Kees. I am enjoying it through your eyes.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Schitterend Kees. Wat had ik graag meegegaan. De weidsheid van het landschap is inderdaad heel mooi. Ook de verblijven zijn prachtig. Ik hoop en vrees dat de toeristen die daar in de toekomst naartoe gaan hun troep weer mee nemen en alles ongerept achterlaten. Heten die beestjes niet toevallig Lemmingen?
    Groeten,
    Roos

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Inmiddels gevonden het is de molrat http://www.dieren-en-planten.nl/dieren/zoogdieren/knaagdieren/de-molratten/

      Verwijderen
    2. Hier nog een link https://bionieuws.nl/artikelen/molrat-kent-geen-kasten/

      Verwijderen
    3. Hoi Roos,
      Bedankt voor alle moeite om de naam te vinden. Toch denk ik dat het om een ander beestje gaat. Molratten komen vooral in Namibië en Botswana voor. Ik heb geen enkele link met Centraal Azië kunnen vinden. Ik heb een contact in Kirgistan via wie ik wellicht over enige tijd de juiste naam weet. Ik laat het dan uiteraard weten. Nogmaals bedankt voor je inspanningen.
      Groet, Kees

      Verwijderen
    4. OK ben zeer benieuwd naar de naam van het beestje.

      Verwijderen
  4. Ha Kees,
    wat een bouwwerk nog, zo'n yurt. Niet een tentje om elke dag te versjouwen. Zouden ze vroeger niet een simpeler raamwerk hebben gebruikt?
    In ieder geval wel een bijzondere ervaring om daarin te overnachten. En toch luxe, met een kacheltje. Dat gat in de grond komt me bekend voor.
    Heel leuk om via jouw blog kennis te maken met een land waarvan ik nauwelijks besefte dat het bestaat.

    Hartelijke groet, Corrie

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Hoi Kees,
    De rust en schoonheid en het landschap straalt er vanaf en wat straks de toeristen doen is afwachten.
    Heb het 2 x op Spitsbergen gezien in 2013 was het nog rustig en 2016 was het veel drukker, daar schoten de hondenkennels de grond uit en veel meer toeristen.
    Je hebt wel 'n indruk laten zien hoe die mensen daar leven. je heb wel mooie opnames van gemaakt.
    Groetjes Loes

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hoi Kees,
    Mooie foto's!! Heel bijzonder en indrukwekkend om te zien.
    Vooral die hutjes.

    Groeten, Marco

    BeantwoordenVerwijderen
  7. What an amazing country!!! .. A beautiful trip through an unknown country .. An ideal place to photograph Marmots and big landscape .. Great Kees!!!.. :-)))

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Hoi Kees,
    van ons werk hadden we ook een nachtje in een yurt met de groepsdag maar dat was een hele andere en moderne yurt hahahaha..... Niet te vergelijken met wat je hier laat zien. Dit moet dan ook echt een hele belevenis zijn geweest zeg. Heel apart en ook zoals het daar gaat met slapen en toiletgebruik. Ik denk dat je hier nog heel lang over zult praten en denken. Heb Henk ook even meegetroond naar je blog :-). Echt, een hele aparte belevenis en heel mooi en leuk dat we op deze manier hiervan getuige kunnen zijn :-)
    Groetjes, Helma

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Hoi Kees,
    Wat een fantastische reis ( alweer !!) Je bent denk ik gegaan op een moment dat het nog geen hype is en er nog veel authentieke elementen aanwezig zijn. Voor je het weet is het een te toeristisch gebeuren. Dit is prachtig en puur. Wat kan ik me voorstellen dat je onder de indruk was van het uitzicht. Heel indrukwekkend. De paarden, prachtig, de knager, waar ik de naam ook niet van weet, heel leuk! De yurts met hun bontgekleurde interieurs en dat ene bed! Allemaal prachtige sfeerplaten. Het groepje koeien dat naar het water loopt en die rijtjes met witte yurts horen daar ook bij, wat geweldig om te zien en mooi geplaat. Ik heb ademloos zitten kijken!
    Groetjes,
    Maria

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Wat een leegte en wat een rust. Dat zou inderdaad over een jaar of 10 wel eens heel anders kunnen zijn, als de massa het ontdekt heeft.Jullie waren nog echte pioniers! Een toilet met uitzicht op de Himalaya is natuurlijk super. Daar blijf je extra lang op zitten. En wie had het enige echte bed? Eén keer raden?
    Je laatste foto vind ik - hoewel misschien dan onbedoeld - de mooiste van dit blog. Mooie afsluiter.
    Groet, Dick

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Hallo Kees, wel een heel aparte keuze om naar Kirgistan te gaan en het dagelijkse leven van de nomaden mee te maken. Was het moeilijk om weer om te schakelen naar de hektiek van Nederland?
    Gr. Ben

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Hoi Kees, in één woord: prachtig! Desolaat en weids landschap, prachtige vergezichten, sneeuwtoppen. Om stil van te worden. Ik denk dat je heel blij mag zijn dat jij daar nu was, nu het toerisme nog in de kinderschoenen staat en ik hoop dat deze prachtige plek nog lang blijft zoals het is en niet commercieel uitgebuit gaat worden. Erg leuk om te zien en te lezen hoe de mensen en dieren daar leven. Soms zijn dingen zo simpel maar heel slim en dan ook nog milieuvriendelijk zoals het stoken van de mest. In je latere blog genoot ik ook nog van de mooie vogels die je zag, zoals de Guldenstadt's roodstaart, de sneeuwvink. Gieren en arenden zien is geweldig en dan maakt het echt niet uit dat het een 'bewijsplaatje' is.
    En de laatste foto van deze post kon mij zeker bekoren!

    Groet,
    Marianne

    BeantwoordenVerwijderen