woensdag 29 november 2023

Marterachtigen zijn fascinerend

Marterachtigen zal je in het wild niet zo vaak zien. 
Als je de kans krijgt om ze in een hut te bekijken is dat een absolute aanrader. 
Ondanks dat ik er al enkele keren geweest was, ben ik er opnieuw heengegaan.
Deze boommarter (Martes martes) was één van de dieren die we daar zagen.
Lezers van de nieuwsbrief van Vroege Vogels zullen dat al weten.
Via Wildernistrek (Edo van Ughelen) kan je de hut huren.
Je hart gaat sneller kloppen als zo'n elegante boommarter plotseling uit het donker tevoorschijn komt en op een grote boomstronk klimt.
Je moet wel hoge ISO waarden gebruiken, maar de lampen geven voldoende licht om de dieren goed te kunnen zien.
Vanuit de hut kan je deze dieren ongezien bekijken wat elders niet zo makkelijk zal gebeuren.
Wat een schoonheid!
Ze zijn heel waakzaam en houden de omgeving goed in de gaten.
Deze boommarter kwam slechts één keer langs.
Het bezoek duurde echter wel zo'n acht minuten, lang genoeg om hem uitgebreid te kunnen bekijken.
We zaten rond half vijf in de hut en we hoefden maar drie uur te wachten voordat de boommarter verscheen. 
Het was overigens niet het eerste dier dat we daar zagen.
In het begin waren er nog wat vogels, zoals een roodborstje, te zien en af en toe enkele ratten.
Al gauw zagen we vooral bunzings (Mustela pustorius) die razendsnel over het terrein renden.
Er was voedsel verstopt in holle boomstammen, waar ze heel snel in en uit gingen.
Gelukkig was er in het begin van de avond ook een enkel moment dat er een bunzing even kalm aan deed.
Later op de avond gebeurde dat vaker (daar kom ik verderop nog op terug).
Tegen half tien was er ineens een das (Meles meles)!
 Naast de boommarter was de das de soort waarop ik vooral gehoopt had.
Steenmarters en bunzings had ik de vorige keren al uitgebreid gezien maar de twee andere soorten veel minder vaak.
Heel even dacht ik dat hij maar kort zou blijven, maar gelukkig had ik mij vergist.
Hij leek precies te weten waar hij moest zijn om wat lekkers te kunnen eten.
Hij scharrelde rond en liet zich uitgebreid bewonderen.
Nu nog even naar de waterkant van de vijver.
Hij deed wat ik hoopte, waardoor ik een das weer heel anders kon fotograferen dan bij een eerder bezoek.
Wat een groot en indrukwekkend dier.
Beter dan dit zal mij niet snel overkomen.
De das is een kleine vijf minuten te zien geweest.
Deze plaat was ook prominent in de nieuwsbrief van Vroege Vogels te zien.
En daar is hij dan weer, de bunzing.
Het is duidelijk de kleinste marterachtige die je hier kan zien, maar wel een razendsnelle.
Hij ziet er lief en onschuldig uit, maar het is een felle rover.
Hier laat hij zich wat meer zien.
Het was duidelijk dat deze holle boom de favoriete plek van de bunzings was.
Omdat hij hier rustig aan deed was het natuurlijk ook een hele geschikte plek om er plaatjes van te maken.
In een andere holle boom voelden ze zich ook op hun gemak.
Tot onze verrassing kwam hij ook enkele keren uit de kleinere opening aan de zijkant tevoorschijn.
Het viel niet mee om daar een mooie plaat van te maken, want hij was meestal weer heel snel verdwenen.
Soms dook bij boven die opening op.
Daar was duidelijk wat te eten.
Bovendien kwam hij tegelijkertijd wat meer in beeld.
Wat zal er in dit koppie omgegaan zijn?
Bunzings waren trouwens de dieren die zich het meest lieten zien op deze avond.
Steenmarters (Martes foinawaren een goede tweede.
Ze voelden zich deze avond, terwijl het in andere delen van Nederland flink stormde, uitstekend op hun gemak.
De weersomstandigheden bleken geen enkele invloed op hun gedrag te hebben.
Eén van de steenmarters kwam zelfs naar de rand van de vijver.
Zo had ik een steenmarter nog niet eerder gezien.
Sommige beelden vallen wat donkerder uit.
Dat heeft te maken met de plaats waar de dieren waren en hoe ze daarbij in het licht kwamen. 
Opnieuw een verrassing: zó had ik een steenmarter nog niet eerder gezien.
Het maakt eens te meer duidelijk dat de marters heel erg op hun hoede zijn.
Hoe vaak kan je een steenmarter recht in de ogen kijken?
Ik heb geen idee hoeveel verschillende steenmarters we gezien hebben.
Ik weet wel dat ze zich opvallend regelmatig lieten zien.
Ook deze plaat viel bij de bezoekers van de website van Vroege Vogels in de smaak.
Het maakt wel duidelijk dat ieder bezoek weer anders is, want zo mooi heb ik de steenmarters nog niet eerder gezien.
Holle bomen moeten altijd gecontroleerd worden, want er kan wat lekkers in verborgen liggen.
De das wist dat, de steenmarters en bunzings ook.
Alleen de boommarter had daar geen zin in.
Als je in zo'n hut zit moet je de hele tijd geconcentreerd blijven, 
want in het bijzonder deze marterachtigen kunnen je ieder ogenblik verrassen.
Vervelen of lang wachten was er niet bij.
Het zal duidelijk zijn dat we hier een geweldige avond gehad hebben.
Het is geen goedkope hut, maar het was absoluut de moeite en de kosten waard.

woensdag 15 november 2023

Leyduin

Zelfs dít najaar heeft nog wel een paar mogelijkheden geboden om de natuur in te trekken. 
In deze post geef ik een impressie van wat ik in Leyduin ben tegengekomen. 
Eén van de hoofddoelen waren gekraagde aardsterren (Geastrum triplex),
die ik er in voorafgaande jaren al vaker had gevonden.
Zoals uit de beelden blijkt had ik succes.
Ik vond ze op twee verschillende plaatsen, 
waarbij in het tweede geval mijn aandacht eerst werd getrokken door een dood jong egeltje.
Jammer dat de kleine het niet gehaald heeft, het gaat toch al slecht met egels.
De aardsterren daarentegen stonden er mooi bij.
Het eerste hoofddoel was behaald.
Kleine zwammetjes waren overal te vinden. 
Ook al weet ik niet hoe deze heet, een mooie plaat ervan maken vind ik steeds weer een uitdaging.
Al speurend naar bijzondere soorten viel mijn oog op deze gele trilzwam (Tremella mesenterica). 
Meestal vind ik de oranje variant maar dit was een mooie afwisseling, 
zeker met het erop vallende licht, gecombineerd met de donkere achtergrond.
Het loont vaak de moeite om iets ook eens van een andere kant te bekijken. 
Dit is het resultaat.
Het zonlicht viel precies op dit zwammetje, een soort russula, waardoor een mooi contrast met de omgeving ontstond.
Soms is eenvoud genoeg. 
Deze piepkleine vertegenwoordiger van de familie van de mycena's stond als een lampje in het groen.
Op dit landgoed ga ik jaarlijks ook op zoek naar kleine stinkzwammen (Mutinus caninus).
Ik was duidelijk wat aan de late kant want de chocoladekleurige kop was al verdwenen,
 waardoor de oranje kleur tevoorschijn was gekomen.
Ik was blij dat ik ze na wat speurwerk toch weer gevonden had.
Amethystzwammetjes (Laccaria amethystina) horen er ook bij, 
mede door de kleur die een mooi contrast met de omgeving kan opleveren.
Ze zijn vaak klein en staan lang niet altijd op een toegankelijke plaats, maar ze vormen voor mij jaarlijks een uitdaging.
Kopergroenbekerzwammetjes (Chlorociboria aeruginosa slwilde ik dit jaar eens overslaan.
Maar ja, toen ik ze toevallig toch weer tegenkwam, besloot ik het er toch maar weer op te wagen.
Ze zijn uitermate klein, dus er moest wel een tussenring aan te pas komen om er deze plaat van te maken. 
Het blijft een opgave, omdat in 9 van de 10 gevallen er toch ongewenste onscherpte optreedt.
De herfst biedt talloze mogelijkheden om zwammetjes te fotograferen.
 Je kan het zo gek niet verzinnen of je komt het wel eens tegen.
De familie mycena was zoals gebruikelijk ruim vertegenwoordigd.
Het hoeven niet altijd bijzondere soorten te zijn om er lekker mee bezig te zijn.
Af en toe kwam ik ook nog wat anders dan zwammen  tegen.
Een geschrokken kikker, een zonnende bruinrode heidelibel en vuurwantsen bijvoorbeeld.
De vuurwantsen (Sigara striatawerkten niet echt mee,
 maar met deze plaat ben ik redelijk tevreden.
Wijngaardslakken (Helix pomatia) vind ik hier ieder jaar wel.
Toch had ik niet verwacht er dit najaar nog een paar te zien.
Slakken heb ik dan ook niet gezien, alleen enkele huisjes.
Ik heb deze uit de bladeren opgeraapt en even op een plek neergelegd waar ik hem beter kon fotograferen.
Een leuk detail vind ik het tweede slakje.
Uiteraard heb ik het slakkenhuis weer op de oorspronkelijke plaats teruggelegd.
Populair als altijd, maar hier dit jaar niet veel te vinden.
Een porseleinzwammetje (Oudemansiella mucida).
De herfstkleuren geven deze plaat een duidelijke meerwaarde.
Maar het kan ook anders:

Precies hetzelfde zwammetje, maar van een andere kant bekeken.
Beide hebben in mijn ogen wel wat.
De sfeer is echter volkomen anders.
Een, zeker voor mij, grote verrassing tot besluit.
Toen ik met de porseleinzwammetjes bezig was wezen voorbijgangers mij op deze egel
officieel zelfs West-Europese egel(Erinaceus europaeus) geheten.
Hij lag opgerold een meter naast een wandelpad.
De wandelaars gingen verder, ik bleef nog een tijdje.
De egel ontrolde zich geleidelijk en ging op stap, zoekend naar voedsel.
In deze tijd van het jaar verwacht je dat niet meer, zeker niet overdag.
Hij kwam steeds dichter bij mij.
De teken op zijn kop waren duidelijk te zien.
Hij keek mij tussendoor even aan, alsof hij wilde zeggen:
"Sta ik er goed op?"
Al scharrelend liep hij op zijn gemak verder en verdween tussen de begroeiing aan de andere kant van het pad.


Goede momenten om overdag de natuur in te trekken waren zoals gezegd in oktober en november schaars.
Er is echter een hut waar je 's avonds en 's nachts marters kunt fotograferen.

Een boommarter en een das zijn mijn volgende onderwerp.