woensdag 27 april 2016

Rondje plassen

In maart en april ben ik onder andere naar de Groene Jonker, de Poelgeest polders en de Haarrijnseplas geweest.
In deze editie zal ik de hoogtepunten laten zien.

Ik begin met de Groene Jonker.
In maart trof ik het niet, want er was relatief weinig te beleven.
Er was wel een grote zilverreiger die zich op een redelijke afstand liet bewonderen.
Door de wind en het schudden van zijn kop staat de kop niet messcherp op de foto's.
Doordat hij zich eens flink ging uitschudden kreeg ik wat anders te zien dan de standaard plaatjes.
Zilverreigers heb een verrassend mooi verenpak.
Deze woerd heb ik in een grote waterpartij bij mij in de buurt gezien.
Het schijnt niet goed te gaan met wilde eenden.
In West Nederland kom ik ze nog behoorlijk vaak tegen.
In de Poelgeest polder heb ik al eerder grutto's gezien en gefotografeerd.
De volgende beelden zijn allemaal van begin april.
Ik wilde de grutto's vooral vanuit een laag standpunt fotograferen.
Deze grutto man week niet van de zijde van het vrouwtje.
Beide vogels heb ik waarschijnlijk ook in maart gefotografeerd want ze waren min of meer op dezelfde plek te vinden.
Af en toe zocht het vrouwtje naar voedsel in het water.
Het vrouwtje ging wat vaker op een mooie plek staan dan het mannetje.
Daarom mag ze een keertje extra op de foto.
Het gebeurt niet vaak dat ik de kans krijg om een wintertaling van redelijke afstand te fotograferen.
Meestal zijn ze heel erg schuw.
Ze was alleen, geen man in de buurt.

Twee weken later ben ik er nog een keer naartoe geweest.
Grauwe ganzen stonden opnieuw garant voor veel misbaar.
Ze verdragen elkaar in deze tijd van het jaar tot een bepaalde afstand.
Als die overschreden wordt worden de indringers aangevallen en vaak verjaagd.
Eén van de ouders had mogelijke bedreigers van haar kroost verjaagd.
De pullen kwamen als een speer naar hem/haar toe toen hij/zij nog maar nauwelijks geland was.
Een verliefd stelletje kap- of kokmeeuwen.
Bij een frontaal beeld van een bergeend moet je goed kijken naar wat je ziet.
Het bruin doet denken aan twee armen die de kop ondersteunen.
Iedereen die bergeenden kent weet natuurlijk hoe het werkelijk is.
Een blauwe reiger is in een eerder blog over de Poelgeest polder ook al aan bod gekomen.
Het ging mij deze keer om mooie, typerende houdingen bij het jagen.
Ook al zijn blauwe reigers in West Nederland heel algemeen, het blijven toch mooie vogels die onze aandacht verdienen.
Hier was de reiger op zoek naar een betere visstek, waarbij de pas er stevig inzette.
Bij het jagen zie je dat de hals steeds verder gestrekt wordt, zeker als er iets in het water wordt waargenomen.
Stapje voor stapje liep de reiger heel behoedzaam door de sloot, waarbij hij vaak onbeweeglijk stilstond.
Zijn bewegingen waren als het ware in vertraagde opname, uiterst voorzichtig.
De snavel kwam steeds dichter bij het wateroppervlak totdat hij toesloeg.
Bliksemsnel schoot de kop onder water.
Hij had een vis te pakken, maar de beelden ervan laat ik deze keer achterwege.
Niet iedere poging was succesvol, maar de actie was er niet minder om.
Een karakteristiek beeld in de Nederlandse polders en weidegebieden.
En daar is-ie weer, de grutto man.
Deze keer alleen, maar wel mooier op kleur gekomen.
Het aantal grutto's was sterk verminderd in de Poelgeest polder, wat overigens niet als een verrassing kwam. 
Als het goed is zijn ze druk bezig met nestelen.
Hij deed mij een plezier door een stukje ondiep water over te steken.
Hij schreed voort als een ware koning van de weilanden.
Dit puttertje zorgde voor de mooiste opname tijdens mijn eerste bezoek aan de Haarrijnseplas.
Maria heeft me het gebied laten zien, waarbij we wel behoorlijk wat gezien hebben, maar helaas van een iets te grote afstand.
Ik ga nog wel een keer terug voor een herkansing.



donderdag 21 april 2016

Bruine kikker of heikikker?

In het voorjaar heb je een grote kans dat je tekenen van de paartijd van bruine kikkers ziet.
Maar hoe weet je nu zeker of het bruine kikkers zijn en geen heikikkers?
Om te beginnen kleuren de mannetjes van de heikikker enkele dagen opvallend blauw, 
terwijl de kleuring bij bruine kikkers beperkt blijft tot hun borst. 
Heikikkers maken in de paartijd een "plop" geluid, terwijl bruine kikkers knorren.
Heikikkers hebben een grotere graafknobbel (metatarsus) aan hun achterpoot. 
Als hulpmiddel heb je daar uiteraard weinig aan als ze in het water liggen.
Tenslotte hebben heikikkers een wat spitsere snuit dan bruine kikkers.
Bron, ook voor extra informatie : www.ravon.nl
Ik ga er vanuit dat ik naar bruine kikkers en enkele padden heb zitten kijken.
Begin april waren bruine kikkers en padden actief, vooral toen de zon wat krachtiger werd en de temperatuur opliep.
Dit paartje padden had het zo te zien niet erg naar hun zin, gelet op de wat norse uitdrukking,
terwijl je bij zo'n moment toch anders zou verwachten.
Padden zijn duidelijk niet de lachebekjes in de natuur.
Kikkers en padden zitten elkaar, op zoek naar een partner, nog wel eens in de weg.
Hier bijvoorbeeld dringt een bruine kikker zich op.
De blauwe keel van een bruine kikker man is duidelijk te zien.
Deze bruine kikker moet wel verzot zijn op snoeren, een soort kralenkettingen.
Ook al horen de snoeren bij padden, de kikker trekt zich dáár niets van aan.
Wat moet je hier nou van denken?
Je zou kunnen zeggen dat er een onervaren kikker voor het eerst verwikkeld is in het voortplantingsritueel,
 en dat een indrukwekkende  big brother een oogje in het zeil houdt.
Maar misschien was de uit de kluiten gewassen kikker gewoon nieuwsgierig en vooral bezig met zich op te dringen.
Zijn grijns mag er zijn.
Even genieten van de namiddagzon.
Nieuwsgierig zijn ze wel.
Toen ik mij voorzichtig op de oever verplaatste om een goed standpunt te vinden werd ik nauwgezet gevolgd.
De gemarmerde borst is hier goed te zien. Dit is óók een kenmerk van de bruine kikker.
Ze houden ook van verstoppertje.
Je moet even goed kijken om te zien hoe hij zich verstopt heeft.
Misschien had hij wel het idee dat hij zó goed gecamoufleerd was.
"Drie op een rij" of "Wie van de drie"?
Ze waren niet in voor een spelletje maar kwamen samen wel kijken naar hoe ik op de oever bewoog.
Het aantal stelletjes was kleiner dan ik had verwacht.
Was het hoogtepunt al achter de rug of moest het nog komen?
Dril van zowel kikkers als padden was al in grote hoeveelheden te zien.
Een paar dagen later werd duidelijk dat ik net op tijd geweest was, want er was weinig activiteit meer.
Zo hier en daar zag je een soort drijvende drilvelden.
Dit vond ik het mooiste exemplaar, dat mij enigszins aan een blad deed denken.
Door het lage standpunt kreeg ik soms bijzondere lichtreflecties die een heel ander beeld tot gevolg hadden.
Met een hoger standpunt ontstond dít resultaat, wel bij een ander stelletje.
Zo face-to-face met de "bewaker" van het dril heeft toch wel wat.
Met z'n tweeën durven ze natuurlijk meer.
Maar, één verkeerde beweging en weg zijn ze.
Even lekker chillen in het zonnetje in een rustig kanaaltje.
Onvermoeibaar bleef hij mij aanstaren.
Na de paartijd houden ze het voor gezien in het water.
Ze leven dan voornamelijk op het land.
Als een soort mini nijlpaarden lagen ze in het water.
Het onscherpe beeld van een kikker op de voorgrond paste wonderwel bij het mannetje,
 dat op de rug van zijn partner lag te relaxen (en wie weet wat nog meer).
Nog een laatste blik op de bruine kikkers.
Net als vorig jaar zorgden ze weer voor een boeiend schouwspel.
Dat vonden wandelaars ook toen ze mij langs de waterkant bezig zagen.
Ze vonden het blijkbaar interessant genoeg om te overwegen er een foto van te maken.
Ik weet niet of dat gebeurd is.

vrijdag 15 april 2016

Futen op vrijersvoeten

Futen (Great Crested Grebe, Podiceps Cristatus) voelen zich tegenwoordig goed thuis in de waterpartijen van dorpen en steden.
Je krijgt daardoor soms verrassend goed de kans om hun doen en laten te volgen.
Verspreid over een aantal dagen heb ik een aantal van hun baltsgedragingen kunnen bekijken.
Van alle beelden die ik heb gemaakt heb ik geprobeerd een verslag te maken waarin de belangrijkste gebeurtenissen zijn opgenomen.
Futen beschermen hun territorium en de mannetjes bovendien hun partner.
Een mogelijke concurrent werd zonder pardon aangevallen en verjaagd.
Op deze manier begroetten ze elkaar.
Ze vormden een liefdeshart, waarbij ze hun snavels als het ware kruisten.
Toen de stemming er goed in zat boden ze elkaar waterplanten aan.
Het was een beetje sneu dat een van de twee de snavel opende waardoor alles in het water viel.
Het vrouwtje was er klaar voor en  strekte zich uit op het nest.
Toen hij na de nodige aarzelingen eindelijk de indruk wekte om op haar uitnodiging in te gaan,
stond zij plotseling op en schudde wat met haar kop.
Het leek net of ze "nee" schudde.
Wilde ze zo de spanning opvoeren en hem opwinden?
Het had wel het gewenste effect want met een fraaie sprong, onder het kenmerkende geknor,
landde hij op haar rug en deed wat er van hem verwacht werd.
Na het bereiken van het hoogtepunt sprong hij met een sierlijke boog over haar heen in het water,
waarbij haar kop wat in de verdrukking kwam.
Al die bedrijvigheid maakte hem hongerig.
Hij ving een flinke vis, die hij met de nodige moeite naar binnen werkte.
Hij sloeg hierbij de vis een keer goed op het wateroppervlakte en zorgde ervoor dat de kop naar zijn keelgat werd gericht.
Zij was intussen bezig met het verzamelen van waterplanten die zij naar haar nest bracht.
Blijkbaar had haar liefdesnest weer wat versteviging nodig na al het geweld.
Tor mijn grote plezier  kreeg ik één keer een stukje admiraalzeilen te zien.
Ik had dit nog nooit eerder gezien.
Geweldig om te zien hoe hij uit het niets  tot deze actie overging.
Zo kwam hij wat verderop min of meer tot rust.
Er volgde nog een elegante wending waarbij hij zijn veren prachtig spreidde.
Ook al kan de show nog veel indrukwekkender zijn, ik was meer dan tevreden dat ik dit een keer heb mogen zien.
Welke futenvrouw zou daar niet door geïmponeerd worden?
De woerden van wilde eenden kunnen nog wel wat leren van de manier waarop een mannetjes fuut met zijn vrouwtje omgaat.
Bij wilde eenden wordt grof geweld gebruikt, waarbij het vrouwtje het behoorlijk zwaar heeft.
Uit deze foto - waarvan de kwaliteit wel wat te wensen overlaat - blijkt wel dat het vrouwtje blij mag zijn dat ze niet verdrinkt.
Ik kreeg overigens wel de indruk dat één van de woerden haar partner was,
 die probeerde de opdringerige andere woerden (zelfs drie tegelijk) bij zijn vrouwtje weg te houden.
De eerder genoemde fuut kreeg opnieuw zijn beloning.
Of kreeg zíj juist wat zij wilde?
Alle foto's van paringen met voor-  en naspel die ik hier laat zien zijn trouwens van hetzelfde stelletje.
Bij deze afsprong hoefde het vrouwtje haar kop niet snel uit het water te halen.
Na een paring ging het vrouwtje meestal even van het nest af om er vrijwel direct weer terug te keren.
Zij ging dan opnieuw  op het nest liggen, de indruk wekkend dat zij er al weer klaar voor was.
Het mannetje keek er meestal even naar en zwom vervolgens weg.
Die uitnodiging was iets teveel van het goede.
Er kan geen misverstand over bestaan:
zonder een goede persoonlijke verzorging maak je geen kans.
Ik vond het een grappig moment tijdens het uitgebreide poetsen dat snavel en poot precies dezelfde kant op wezen.
Even een momentje van ontspanning.
Zo zie je goed wat een schitterende vogels futen zijn.
Even later was het weer zo ver.
Zij stond weer met haar kop schuddend van het nest op toen hij aanstalten maakte om haar te bestijgen.

Wellicht ontstaat de indruk dat ik wat veel van de paringen laat zien.
Het is opzet, het heeft een doel.
In totaal heb ik de futen zes keer zien paren, waarbij twee elkaar opvolgende sessies  binnen een uur plaats vonden.
Het was dus hun overheersende bezigheid toen ik de futen bekeek.
Hier was het mannetje in volle vlucht bij de afsprong.
Zijn poten maakten nauwelijks contact meer met haar.
Het vrouwtje ging deze keer helemaal met haar koppie onder.
Nog even draaien en met de koppen schudden.
Hij wierp na afloop nog even een blik op haar.
Wat zal hij gedacht hebben? En zij?
Wat hij ook gedacht mocht hebben, het was voor hem tijd om ervandoor te gaan.
Tevreden zwom hij weg, hij had zijn best gedaan.
Nu is het een paar weken wachten tot er gezinsuitbreiding is.

Het is een lang verhaal geworden met nogal wat verschillende hoogtepunten.
Ik vond het geweldig om een deel van hun liefdesleven mee te maken en hoop bovendien dat mijn enthousiasme in mijn verslag weerspiegeld wordt.

En de volgende keer?