donderdag 22 september 2016

Koudbloedige dieren op een snikhete dag

In september was het een aantal dagen tropisch warm.
Het toeval wilde dat ik juist op zo'n dag voor een workshop slangen had ingeschreven.
Onder die omstandigheden zou het niet meevallen slangen te vinden.
Daarover later meer, eerst even terug naar een ander moment.
Ik was getipt over een plek in West-Nederland waar ik ringslangen zou kunnen zien.
In augustus ben ik daar eens gaan kijken.
Ringslangen waren er inderdaad, maar ze lagen zich vooral op te warmen op voor mij onaantrekkelijke plekken, 
deels achter en onder begroeiing.
Eén exemplaar nam de moeite om zich op een behoorlijk goed zichtbare manier te verplaatsen.
Een klein ringslangetje kwam onverwacht tussen de stenen tevoorschijn.
Of het door mij kwam of niet weet ik niet, maar hij schoot vrijwel direct weer terug.
De foto is niet groots, maar het moment was bijzonder genoeg.
Op de achtergrond is een volwassen slang te zien.
Als slangen groeien moeten ze vroeg of laat vervellen.
Ik vond een flink stuk van de achtergelaten huid van een ringslang op de stenen.

Half september werd in Drenthe een workshop georganiseerd onder leiding van Edo van Uchelen.
Als het meezat zouden we een adder, ringslang, gladde slang, hazelworm en een levendbarende hagedis kunnen zien en fotograferen.
Edo wist 's morgens twee hazelwormen (Anguis fragilis) te vinden.
De lichtomstandigheden waren helaas ongunstig.
In de zon was het licht veel te hard, dus we kozen voor een schaduwrijke plek.
In de schaduw bleek het licht ook niet optimaal, want ik moest ISO 800 gebruiken om nog redelijke foto's te kunnen maken.
Het nadeel van een workshop is dat je wel eens op je beurt moet wachten om foto's te kunnen maken zoals je wilt.
Je maakt er dan het beste van.
Ik was blij dat ik hazelwormen gezien had maar echt tevreden over de foto's ben ik niet.
Hazelwormen zijn pootloze hagedissen, die zo'n 45 cm lang kunnen worden.
Waardoor verschillen hazelwormen eigenlijk van slangen?
Een eerste belangrijk verschil met slangen is dat hazelwormen hun staart kunnen afwerpen als ze door een aanvaller gegrepen worden, slangen kunnen dat niet.
Daarnaast kunnen hazelwormen hun ogen sluiten, in tegenstelling tot slangen.
Tenslotte moeten hazelwormen hun bek openen om hun tong naar buiten te kunnen steken, terwijl  slangen dat kunnen  met gesloten bek.
In de gebieden waar we zouden gaan zoeken was het te warm om enige kans te hebben om slangen te vinden. 
Na een korte opwarmtijd waren ze die dag natuurlijk allang verdwenen naar een voor hun aantrekkelijke plek.
Edo had echter na de lunchpauze een alternatief achter de hand.
Hij had al gauw twee jonge ringslangen (Natrix natrix) gevonden.
Ringslangen kunnen wel een meter lang worden, maar deze was nog lang niet zo ver.
Ze staan trouwens wel op de rode lijst (kwetsbare dieren).
Ringslangen kan je onder andere van adders onderscheiden door hun ronde pupil.
Adders hebben een spleetvormige pupil.
Daarnaast is de ring om de nek natuurlijk een duidelijk kenmerk. 
Een ander groot verschil kent vrijwel iedereen: adders zijn giftig en ringslangen niet.
Ringslangen leggen zo'n 20 eieren in broedhopen.
Adders daarentegen zijn levendbarend.

Terwijl Edo ging zoeken naar een adder moesten wij ons een tijdje zelf vermaken.
Het bleek dat er boomkikkers in de braamstruiken en andere vegetatie voorkwamen.
Daar konden we ons wel een poosje mee vermaken.
Voor mij was het de eerste keer dat ik ze in Drenthe zag.
Natuurlijk zaten ze ook in de alom aanwezige bramenstruiken, 
maar het is voor de variatie wel goed om ze ook eens op andere planten te zien.
Edo liet ons een prachtige adder (Vipera berus) zien.
Door de donkere kleur weet je dat het een mannetje is, vrouwtjes zijn namelijk enigszins (rood)bruin.
De adder bewoog wel regelmatig maar deed nauwelijks pogingen om er vandoor te gaan.
Ook adders staan op de rode lijst (kwetsbare dieren).
Vrouwtjes adders worden langer en zwaarder dan de mannetjes.
Mannetjes kunnen 50-70 gram wegen, vrouwtjes 80-100 gram. Drachtige vrouwtjes kunnen zelfs 300 gram wegen.
Adders worden 50-70 cm lang.
De jongen, die in augustus/september geboren worden, zijn dan zo'n 14-18 cm.
Omdat de jongen pas tamelijk laat in  de zomer geboren worden, is het vrouwtje voor de winterslaap nog niet volledig op krachten gekomen.
Het erop volgende jaar moet ze eerst opvetten om weer klaar te zijn voor een volgende zwangerschap.
Ze slaat dus een jaartje over.
Het was wat zoeken naar een gunstige positie, want - zoals al gezegd - je moet rekening houden met je medecursisten.
Bij de laatste twee beelden is de achtergrond al een stuk mooier dan bij de eraan voorafgaande.
Door de kleurnuances in de achtergrond vind ik het laatste beeld het mooiste van de dag.

Het was voor mij een leerzame dag, die voor herhaling vatbaar is.
Slangen blijven mij fascineren.



17 opmerkingen:

  1. Het levert wel wat op zeg zo'n excursie! De adderplaten zijn geweldig! Gr. John

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hi Kees,
    marvelous photos of the snake and the frog. Amazing !
    Best regards, Synnöve

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hoi Kees
    Gaaf die slangen in veel kleuren en de boomkikker hoort daar natuurlijk ook bij.
    Ik heb ze zelf nog nooit gezien en gefotografeerd mooie serie.
    Groetjes Herman.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Dag Kees ja ze zijn buitengewoon mooi ik weet het maar op de een of andere manier krijg ik er altijd de rillingen van.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Hoi Kees,
    Wat een gave foto's van al die verschillende slangen. Tof dat je die zo bent tegengekomen.
    Lijkt me toch altijd wel bijzonder. En mooi ook hoe je ze hebt weten te fotograferen, want het zal ook best opletten zijn op zo'n moment.

    Groeten, Marco

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hoi Kees,
    Reptielen zijn echt fascinerend! En wow, zo veel soorten. Geweldig om allemaal te zien. Ik snap dat je niet altijd de beste positie kunt kiezen in een groep en ben het wel met je eens dat de laatste foto wel super mooi van kleur en scherpte is! Maar....ik zou toch wel heel blij zijn met al deze foto's. Je uitleg van de verschillen vond ik ook erg leuk om te lezen.
    groetjes,
    Maria

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hoi Kees
    Wat 'n gave foto's en hele mooie opnames heb je gemaakt, toch 'n ervaring om ze in het wild te zien, heb er weer van genoten.
    Groetjes Loes

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Hello Kees,
    Wonderful specimens of adders, I am so sad not to have seen any this season and for the last 3 years.
    I keep hearing people who kill them when they see one, it is horrible, they are not aggressive.
    Your photos are superb, a great post!
    Enjoy your weekend :)

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Hi Kees,
    Snakes are really fascinating, is very instructive post but as you already writing when many people are together, it is hard to get a great photo. I find the last photo also very nice but many other well ..
    greetings Frank

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Adders en ringslangen kieken is spannend en niet eenvoudig, vooral omdat je ze niet vaak ziet. Als ik jouw opmerkingen lees, dan is zo'n workshop niks voor mij. Aan de andere kant heeft het je toch wel een paar mooie platen opgeleverd. De laatste drie zijn erg fraai!
    Groet, Dick

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Een pracht van een workshop was dit.
    Deze slangen zou je anders niet zien maar nu dan wel. Ondanks de niet beste licht omstandigheden heb je toch behoorlijk foto's kunnen maken van de diverse slangen en ook hazelworm. Je laatste foto is wel de mooiste uit de hele serie De compositie maar ook de fraaie kleuren zijn geweldig. Jammer genoeg moet je in een groep inderdaad wel eens wachten maar je wet ze nu te vinden dus .... wie houdt je tegen ;-)
    Groetjes, Helma

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Hoi Kees,
    de laatste foto is wat achtergrond betreft idd het mooiste. Op foto 15 heb je een rommelige omgeving, maar ik vind de slang er daar wel heel goed op staan. Laag standpunt en dan kijkt hij je van achteraf aan. En juist zijn kop is goed scherp. Ik vind dat wel een heel aansprekende foto.
    De ringslang met tong naar buiten - daar krijg ik eerlijk gezegd de kriebels van, maar vind ik wel een goede foto.
    Hartelijke groet, Corrie

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Hele fraaie foto's Kees. Ringslang met blauw oog, gaat binnenkort vervellen, staat er toch mooi op hoor. Interessant hè, deze workshop bij Edo, ik heb 'm ook gedaan en overweeg gewoon om nog een keer te gaan. En dat ..... terwijl ik eigenlijk een beetje bang voor slangen ben. En de Hazelworm heb je er best goed op staan, dat is mij nog niet gelukt. Nog een reden om terug te gaan naar het mooie Drenthe.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Hai Kees,

    Een schitterende verzameling en het voordeel van zo'n workshop is, dat je nu weet waar je moet zoeken om de diverse dieren te vinden. Pech dat je op je beurt moet wachten, want met een iets nadere positie had je nog veel mooiere platen kunnen maken. Maar ja, soms moet je gewoon accepteren en tevreden zijn met wat je krijgt tijdens zo'n workshop. Je hebt er in ieder geval het allerbeste van gemaakt dat mogelijk was. De eerste foto's zijn volgens mij op een voor mij bekende plek gemaakt. In augustus staat daar zeker teveel brandnetel en dergelijke om echt mooie beelden maken, maar ook eerder in het jaar is het lastig om er mooie platen te maken. Je moet een beetje mazzel hebben dat ze net niet op de stenen liggen, maar op het gras. Ze liggen ook regelmatig op het smalle pad, dus goed opletten en ver voor je uitkijken.
    Prachtige serie beelden laat je hier bij elkaar zien hoor. Echt fraai.

    Groet,
    René

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Oh you had some good snake meetings! and you got really great photos of them!

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Wat gaaf om deze slangen te kunnen zien en fotograferen. Tja, dat dan het licht niet meezit en je op je beurt moet wachten is dan wat minder leuk, maar de belevenis is natuurlijk geweldig.
    Helemaal met je eens dat je laatste foto de mooiste is!
    Ik zag trouwens vorige week voor het eerst een ringslang in het bos, en was nogal verbaasd dat ze eigenlijk helemaal niet zo groot zijn.

    Groet Loes

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Gorgeous captures all of them! The snakes are very beautiful and I love the frog as well.

    BeantwoordenVerwijderen